Om de verschillende beleidsdoelen voor de ambitie Bereikbaar Zuid-Holland te realiseren, hebben we elk doel vertaald in een aantal beleidsprestaties. Die staan hieronder beschreven.
Beleidsdoel 4-1 Innovatie: richting duurzaam en digitaal
Beleidsprestatie 4-1-1 Innovatie stimuleren
Voor een uitgebreide beschrijving van de onderliggende activiteiten verwijzen wij naar het Programma Zuid-Hollandse Economie (PZE) uit de oorspronkelijke Begroting 2020. In de nabije toekomst zal een geactualiseerde versie van het PZE verschijnen.
MKB: MIT-subsidieregeling
Het ministerie van Economische Zaken en de provincies werken samen om regionale innovatie binnen de topsectoren te stimuleren. De regeling MKB-innovatiestimulering topsectoren Zuid-Holland (MIT Zuid-Holland) is voortgekomen uit deze samenwerking. Met de MIT subsidieert de provincie innovatieve producten of diensten in een vroege, risicovolle fase. In deze fase vinden bedrijven moeilijk financiers omdat de risico’s te groot zijn. Veel MIT-projecten dragen bij aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen, zoals voedselveiligheid, safety & security of het voorkomen van milieuschade.
Het beoogde provinciale MIT-budget in 2020 is € 15 mln: € 7,5 mln provinciale middelen en € 7,5 mln cofinanciering van het ministerie van EZK. Omdat de subsidie gemiddeld 35% van de totale investering uitmaakt, betekent dit dat de provincie met € 7,5 mln een vliegwiel van circa € 43 mln aan innovaties door het MKB in Zuid-Holland op gang brengt.
RNIZ-regeling (Regionale Netwerken in Zuid-Holland)
Met de subsidieregeling Regionale Netwerken voor Innovatie Zuid-Holland (RNIZ) versterkt de provincie het organiserend vermogen van innovatieve economische clusters en hun onderlinge verbondenheid. Er zijn veel verschillende netwerkorganisaties in Zuid-Holland actief die de samenwerking versterken tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden, de zogeheten triple helix partijen, ten behoeve van innovatie. Om deze netwerkorganisaties in hun werk te ondersteunen, stelt de provincie in 2020 € 1,5 mln ter beschikking.
Subsidieregeling Campussen Zuid-Holland
Campussen nemen een belangrijke positie in als brandpunt voor innovatie en (nieuw) ondernemerschap in de regio. Met de Subsidieregeling Campussen Zuid-Holland draagt de provincie bij aan de versterking en doorontwikkeling van universiteitscampussen. In de Begroting 2020 is € 1,5 mln aan middelen beschikbaar voor dit aandachtsgebied.
Ondersteuning Midden- & Kleinbedrijf (breed MKB)
In het coalitieakkoord is opgenomen dat de provincie Zuid-Holland de ontwikkeling en toepassing van innovaties in het Midden- & Kleinbedrijf (MKB) stimuleert, onder andere met de MIT-subsidieregeling en via nieuwe manieren om kennis te delen. Op basis van het coalitieakkoord van 2020 zal een aanpak voor de ondersteuning van het MKB in brede zin worden ontwikkeld. Het budget ad € 0,5 mln is bedoeld om een start te maken met dit dossier.
InnovationQuarter (IQ)
De regionale ontwikkelingsmaatschappij van Zuid-Holland, InnovationQuarter, draagt bij aan de ambitie om het innovatiepotentieel van Zuid-Holland beter te benutten door:
- Te investeren in startende en innovatieve snelgroeiende bedrijven in Zuid-Holland (Investeren);
- De samenwerking te bevorderen tussen ondernemers, kennisinstellingen en overheden om innovaties te versnellen en nieuwe bedrijvigheid te genereren (Innoveren);
- Buitenlandse ondernemers naar Zuid-Holland aan te trekken en ondernemers in Zuid-Holland te ondersteunen die internationaal willen groeien (Internationaliseren).
Life Science & Health - regeneratieve geneeskunde
Life Sciences & Health (LSH) is één van de sterke economische sectoren in Zuid-Holland. In de begroting zijn middelen beschikbaar voor strategische versterking. Er zullen middelen uit de reserve worden onttrokken voor het Holland US Bridge Programma, dat als belangrijkste doel heeft om Life Sciences bedrijven uit Zuid-Holland toegang te verlenen tot de Amerikaanse kapitaal- en gezondheidszorgmarkt.
Binnen de sector ondersteunt de provincie de stichting RegMed XB, een samenwerkingsverband gericht op regeneratieve geneeskunde. In 2020 draagt de provincie € 0,1 mln bij aan deze stichting.
Maakindustrie: SMITZH
SMITZH is een initiatief van de provincie Zuid-Holland, InnovationQuarter, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en TNO. SMITZH stimuleert innovatie in de maakindustrie om het productieproces te digitaliseren, te automatiseren of te robotiseren. Dit gebeurt door kennis en financiering te bieden voor projecten die het bedrijfsleven uitvoert met fieldlabs (proeftuinen voor innovatieve producten of diensten). SMITZH draagt bij aan het versterken van de concurrentiepositie en het innovatief vermogen van bedrijven in de maakindustrie. De huidige fase (SMITZH-3) heeft een omvang van € 12 mln en bestaat uit een consortium van elf partners. De provincie draagt over de hele looptijd € 5,2 mln bij, waarvan € 1,3 mln in 2020 is voorzien.
Fieldlabs
Fieldlabs zijn praktijkomgevingen waarin bedrijven en kennisinstellingen doelgericht producten en technologieën ontwikkelen, testen en implementeren. De provincie ondersteunt Fieldlabs met eigen middelen en met Europese middelen (EFRO). Het innovatieprogramma voor de SMITZH, ter grootte van € 5 mln is al van start gegaan. Voor 2020 en 2021 is € 1,4 mln vanuit separate eigen middelen van de provincie beschikbaar voor nieuwe Fieldlabs. In de jaren daarna zal financiering plaatsvinden vanuit de eigen en Europese middelen die voor de EFRO-regeling beschikbaar zijn, congruent aan de nieuwe Europese periode die dan ingaat.
Space
De lucht- en ruimtevaartsector is sterk vertegenwoordigd in Zuid-Holland. Begin 2019 heeft de provincie een subsidie van € 7 mln om de verhuizing en huisvesting van SRON op het Leiden Bioscience Park mede mogelijk te maken. SRON is een gerenommeerd instituut voor onderzoek van de ruimte. Op basis van de huisvestingsplanning is er € 4,2 mln voor 2020 gereserveerd in de begroting.
Voor de beheerkosten van de Stichting Space Campus Noordwijk is op basis van de planning van de gesubsidieerde activiteiten € 0,2 mln voor 2020 in de begroting gereserveerd. Verder worden er conform afspraken voor 2021 en verder middelen gereserveerd op basis van het meerjarenplan.
Het ligt daarnaast in de bedoeling om in 2020 de subsidieregeling Campussen Zuid-Holland open te stellen voor nieuwe initiatieven ter versterking van Space Campus Noordwijk. Dekking zal plaatsvinden vanuit de middelen die gereserveerd zijn voor Space Campus Noordwijk naar aanleiding van de Regio Deal. Dit zal later in dit jaar zijn beslag krijgen.
In het coalitieakkoord is voor Space aangeven dat het college zal inzetten op verdere internationale samenwerking met Duitsland. In november 2019 hebben de provincie Zuid-Holland, de Duitse deelstaat Bremen, SpaceNed en Aviaspace Bremen een meerjarige Actieagenda gelanceerd voor samenwerking in de ruimtevaart. In de Begroting 2020 wordt voorgesteld om € 0,3 mln beschikbaar te stellen om verder uitvoering te geven aan deze Agenda voor onder andere handelsmissies.
ACCEZ
ACCEZ is het kennisprogramma van de provincie Zuid-Holland voor circulaire vraagstukken. De partners die hierin samenwerken zijn VNO-NCW West, Universiteit Leiden, Erasmus Universiteit Rotterdam, Wageningen University and Research en Technische Universiteit Delft. ACCEZ versnelt ontwikkeling van een circulaire economie in de provincie met concrete antwoorden op kennisintensieve vraagstukken. Dit gebeurt door het verbinden van denk-, beleids-, en ondernemerskracht. In 2020 wordt onder meer het project Groene Hart Circulair afgerond en beogen we samen met de greenports een opgave te starten rond het sluiten van waterkringlopen in de tuinbouwsector. Ook verkennen we met de Bollenstreek een nieuwe transitieopgave rond een toekomstbestendige regio aldaar (met het oog op bijvoorbeeld waterkwaliteit, emissies, bollenteelt, toerisme).
Beleidsprestatie 4-1-2 Transitie van de Greenports
- De provincie Zuid-Holland voert al een aantal jaren beleid op de ontwikkeling van de greenports, zodat de internationale toppositie van het tuinbouwcluster behouden blijft en kan worden uitgebouwd. Ook in 2020 zet de provincie zich in voor de transitie van de greenports, gericht op kwalitatief beter (duurzaam) productieareaal, schaalvergroting, bovenregionale samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen (triple helix), ketenintegratie en nieuwe verdiencapaciteiten, zoals de biobased economy.
- De meerjarige inzet van de provincie werpt zijn vruchten af. Het netwerk is sterker geworden en ondernemers hebben ruimte om naar de toekomst te kijken. Het Innovatiepact Greenport West-Holland dat in 2018 is ondertekend, heeft de samenwerking tussen ondernemers en kennisinstellingen bevorderd, zodat innovaties gerichter en effectiever plaatsvinden. Samen met de gemeente Westland stimuleert de provincie versnelling van modernisering, een aanpak die komende jaren verbreed wordt naar overige delen van de greenports.
Met het Energieakkoord en de uitvoering voor de Greenport West-Holland is een solide basis gelegd om de afspraken uit het Nationale Klimaatakkoord en het Tuinbouwakkoord voor de greenports concreet te vertalen.
Beleidsprestatie 4-1-3 Transitie Havencomplex
Havenindustrieel complex
De inspanningen van de provincie voor het Havenindustrieel complex (HIC) zijn zowel ondergebracht in het programma “Schone energie voor iedereen” (doel 3.3) als in het programma “Concurrerend Zuid-Holland”.
De haven van Rotterdam is van groot belang voor de regionale en nationale economie en werkgelegenheid, en vormt een onmisbare schakel in de transitie naar een nieuwe economie.
Hierbij gaat het niet alleen om het helpen realiseren van een CO2-arme, circulaire en slimme Haven, maar ook om het benutten van de economische kansen, die hiermee gepaard gaan. Het Havenindustrieel complex is een gebied dat gevormd wordt door drie belangrijke onderdelen:
- Global Hub: zeevaart en transport en logistiek naar het achterland;
- Europe’s Industrial Cluster (één van de belangrijke uitdagingen zoals genoemd in het concept herijking havenvisie van het Havenbedrijf Rotterdam);olie, chemie, energie en biobased clusters, maakindustrie;
- Maritiem cluster: zeevaart en alle maakindustrie daar omheen.
De provincie richt zich binnen het HIC op:
- Het stimuleren van samenwerking en innovatie,
- Het ruimtelijk accommoderen van havengerelateerde ontwikkelingen en overslaglocaties,
- Het stimuleren van een energie- en grondstof efficiënte haven,
- Het stimuleren van de Greenport- en Mainportrelatie door facilitering van het bedrijfsleven.
In programma “Concurrerend Zuid-Holland” zijn voor onder meer het HIC middelen opgenomen voor het stimuleren van innovatie en het ondersteunen van netwerken. Dit gebeurt via bestaand instrumentarium als de MIT- en de RNIZ-regeling, maar ook via Fieldlabs die onder meer gerelateerd zijn aan de maritieme maakindustrie. Voor de MIT-regeling is in 2020 voor alle potentiële partners in de gehele provincie Zuid-Holland in totaal € 15 mln opgenomen. Voor de RNIZ-regeling is dat € 1,5 mln. Voor Fieldlabs is € 1,4 mln beschikbaar tot en met 2021. Daarnaast zijn middelen opgenomen voor projecten zoals in een eerdere periode Waste-2-Chemicals (toen € 7,5 mln voor HIC) en een pilot om nieuwe, innovatieve initiatieven voor energie en circulair in het HIC te verkennen. Voor andere mogelijke financiële bijdragen van de provincie zijn nog geen lasten geraamd.
Beleidsprestatie 4-1-4 Digitaal Zuid-Holland
De digitalisering van de economie is een wereldwijd fenomeen waar Zuid-Holland volop mee te maken heeft. Die ontwikkeling gaat razendsnel en is niet te negeren. De Zuid-Hollandse topsectoren moeten zich daartoe verhouden. Met nieuwe vormen van samenwerking, met de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten en met een nieuw potentieel aan arbeidskrachten.
Om de kansen die digitalisering biedt te benutten en risico’s aan te pakken is samenwerking nodig tussen bedrijven, overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties. De provincie Zuid-Holland zet zich in om deze samenwerking in de regio te versterken en de regio als digitale regio op de kaart te zetten.
Dit doen we onder andere door partijen samen te brengen en kennis te delen over de ontwikkeling van 5G en datacentra, onderzoek te doen naar de impact van Kunstmatige Intelligentie en Quantum, het verbinden van MKB-werkplaatsen voor digitalisering, het creëren van een internationaal veiligheidscluster en bewustwording bij het bedrijfsleven voor het belang van cybersecurity te stimuleren.
Beleidsprestatie 4-1-5 Circulair Zuid-Holland
- In 2018 hebben PS besloten dat de provincie Zuid-Holland bij de Circulaire Economie kiest voor inzet op vier transitiethema’s: Bouw, Kunststoffen, Maakindustrie en Biomassa & Voedsel. Deze thema’s zijn uitgewerkt in een strategie die in februari 2020 is voorgelegd aan PS. De strategie vraagt vervolgens om omzetting in beleidsbesluiten, een transitieagenda met partners en een uitvoeringsprogramma over wat de provincie doet. Dit is nieuw beleid.
- Voor 2020 is € 1,3 mln begroot. Hiervan is al voor € 0,4 mln direct bij het begin van 2020 voorzien. Het gaat om aanjaag-, proces- en onderzoeksmiddelen. Dit deel is daarom eerder al vervroegd voorgedragen aan PS in het kader van urgente investeringen die niet konden wachten op de algemene behandeling van de begroting in Provinciale Staten in het voorjaar van 2020.
Beleidsdoel 4-2 Creëren van een rijk vestigingsklimaat
Beleidsprestatie 4-2-1 Voldoende werklocaties op de juiste plek van de juiste kwaliteit
Beoogde acties zijn:
- Stellen van ruimtelijke kaders om vraag en aanbod in balans te brengen en nieuwe ontwikkelingen zoveel mogelijk te leiden naar de juiste plek.
- Stimuleren van de kwaliteit en het duurzaam functioneren van bedrijventerreinen en het beter benutten van bedrijventerreinen.
- Bijdragen aan het verminderen van leegstand van kantoren en detailhandel, onder andere door omvorming naar woningen.
- Bijdragen aan het levendig en leefbaar maken en houden van centra van steden en dorpen.
- Uitwerken van regionale afspraken om te komen tot een goede afstemming tussen wonen en werken.
- Versterken van de samenwerking en organisatiegraad op werklocaties.
- Monitoren van de leegstand en de balans tussen vraag en aanbod van werklocaties.
Beoogd effect:
- Balans in vraag en aanbod van werklocaties.
- Verminderde leegstand van bedrijven- en kantorenlocaties.
- Voldoende ruimte voor werkgelegenheid op de goede plekken.
- Versterking van de economische clusters.
- Een bijdrage leveren aan de woningopgave door transformatie van leegstaande reguliere detailhandel en kantoren.
Beleidsprestatie 4-2-2 Human Capital, een beroepsbevolking met de juiste vaardigheden en kennis
Beoogde acties zijn:
- Er wordt een meerjarig programmateam opgezet, in samenwerking met InnovationQuarter en de Economic Board Zuid-Holland; het voorgestelde budget is € 1,8 mln voor de periode 2020-2023.
- Er wordt een meerjarige subsidieregeling aangeboden waarin partijen subsidie kunnen aanvragen voor specifieke sectoren binnen de regionale arbeidsmarkt; voorgesteld wordt om hiervoor € 5 mln ter beschikking te stellen.
- Er zal waar mogelijk worden samengewerkt met andere provincies in Nederland waar vergelijkbare projecten voor de arbeidsmarkt zijn of worden ontwikkeld.
Beoogd effect:
- Een regionale arbeidsmarkt die beter ondersteund wordt door de juiste (her) scholingsprogramma’s op het juiste moment.
- Een beroepsbevolking die een aantrekkelijk vestigingsklimaat positief ondersteunt.
Beleidsdoel 4-3 Erfgoed, cultuur en toerisme
Beleidsprestatie 4-3-1 Behoud en ontwikkeling van cultureel erfgoed en toerisme in balans met de omgeving
Verbinding door erfgoedlijnen van historische steden, dorpen en landschappen
In de afgelopen jaren heeft de provincie samen met zo’n 300 partners, ondersteund door zeer veel vrijwilligers, op bijzondere plekken de historische verhalen van zeven erfgoedlijnen beleefbaar gemaakt. Het gaat om de erfgoedlijnen Limes, Landgoederenzone, Atlantikwall, Waterdriehoek, Goeree-Overflakkee, Trekvaarten en Oude Hollandse Waterlinie. Voor de ontwikkeling van de erfgoedlijnen hanteren we een integrale (met onder andere natuur, aanlegsteigers, wandelpaden, etc.) en netwerkende aanpak. In lijn met het actuele overkoepelende omgevingsbeleid van de provincie.
Voor het ontwikkelen van erfgoedlijnen is in 2020 in totaal € 3,8 mln nodig waarvan circa € 2,2 mln vanuit het coalitieakkoord.
In 2020 zal de provincie kijken naar doorontwikkeling van erfgoedlijnen samen met het behoud en versterking van cultuurhistorische landschappen, toerisme en met de actuele opgaven van de provincie zoals verstedelijking, energietransitie en klimaatbestendigheid.
Restauratie van rijksmonumenten en herbestemming
Door de Zuid-Hollandse rijksmonumenten te restaureren en leegstand ervan tegen te gaan wil de provincie deze bijzondere objecten behouden voor de toekomst.
In 2019 zijn de gedecentraliseerde middelen voor de restauratie rijksmonumenten naar beneden bijgesteld waardoor er vanaf 2019 jaarlijks € 2,3 mln beschikbaar is in plaats van € 3 mln. Om deze verlaging te compenseren wordt voorgesteld om in 2020 € 0,5 mln uit het Coalitieakkoord 2019-2023 hiervoor in te zetten.
In 2019 is de Subsidieregeling restauratie rijksmonumenten Zuid-Holland zodanig gewijzigd dat het mogelijk is om subsidie aan te vragen voor duurzaamheids- en toegankelijkheidsmaatregelen zonder dat er sprake is van restauratie. Hierdoor kunnen ook rijksmonumenten die in goede staat zijn in aanmerking komen voor een herbestemmingssubsidie. In 2020 wordt € 0,3 mln beschikbaar gesteld voor herbestemmingssubsidies. 50% hiervan wordt gedekt door middelen vanuit het Coalitieakkoord 2019-2023.
De provincie financiert adviezen op maat voor herbestemming. Het gaat daarbij om benodigd onderzoek of voorontwerp voorafgaand aan de uitvoering. Tot medio 2020 zijn ‘aanjagers herbestemming monumenten’ actief, die vraag en aanbod aan elkaar koppelen. Evaluatie van hun inzet zal de basis zijn voor bepaling van de wijze waarop de provincie de komende jaren bijdraagt aan herbestemming van rijksmonumenten.
In 2018 is € 3 mln gereserveerd voor grote restauratie- en herbestemmingsopgaven. In het voorjaar van 2020 wordt aan Provinciale Staten een voorstel gedaan voor de besteding van deze incidentele middelen.
Voor behoud van erfgoed is vakmanschap nodig: goede timmerlieden en metselaars. Het is belangrijk dat jonge mensen kiezen voor een opleiding tot restaurateur. De activiteiten van de stichting Restauratie Opleidingsprojecten Zuid West (ROP) worden gesubsidieerd door het ministerie van OCW (€ 40.000), de provincies Zuid-Holland
(€ 20.000) en Zeeland (€ 20.000) en door bijdragen van derden (€ 17.000).
Verduurzaming en energietransitie van monumenten
De vaak ingrijpende noodzakelijke wijzigingen die noodzakelijk zijn voor verduurzaming van monumenten moet samengaan met het behoud van de cultuurhistorische waarde. Onze inzet op dit gebied bepalen wij in 2020, samen met het Erfgoedhuis.Er zijn ook vanuit de energieportefeuille middelen beschikbaar voor de verduurzaming en energietransitie van rijksmonumenten.
Religieus erfgoed
Kerken hebben als landmarks maar ook als ontmoetingsruimte een belangrijke functie voor de identiteit van gebieden. Daarom is behoud van groot belang. De leegstand is een zorg, en restauratie en herbestemming van kerken is complex. In 2020 willen wij onze inzet op het gebied van religieus erfgoed concreet maken in overleg met partners. Vooralsnog zijn er geen specifieke middelen hiervoor gereserveerd.
Bescherming van Zuid-Hollandse landschappen door onder andere cofinanciering van Erfgoed Deals
We zien ook dat veel landschappen onder druk staan door pressie op het bouwen. Maar ook bodemdaling, klimaatadaptatie en energielandschappen veranderen het landschap. Het Rijk heeft hiervoor erfgoeddeals ontwikkeld, waarbij een bijdrage kan worden gekregen voor behoud en gebruik van erfgoed bij de grote ruimtelijke opgaven. Dit gaat spelen vanaf 2020. Wij hebben vooralsnog een bijdrage van € 0,05 mln opgenomen.
Behoud van molens als bakens in het landschap
Sinds 2017 biedt de provincie voor molens naast de restauratiesubsidie aanvullend een subsidieregeling voor groot onderhoud aan. Hierdoor kunnen kostbaarder en omvangrijkere restauraties worden voorkomen. Van de laatste regeling wordt voorgesteld om het subsidiepercentage omhoog te brengen naar 60%, gelijk met het gewijzigde percentage van het Rijk voor het regulier onderhoud. Dit komt tegemoet aan de oproep van de molenwereld. In 2020 wordt daarom het budget voor groot onderhoud op € 0,5 mln gezet.
Ook wordt in 2020 in het kader van de omgevingsvisie gekeken naar het huidige beleid voor molenbiotopen. Door middel van molenpaspoorten wil de provincie naar meer maatwerk en differentiatie waardoor beter ingespeeld kan worden op het molenbelang naast dat van eventuele strijdige andere belangen.
Promotie van immaterieel erfgoed
In 2020 start het nieuwe beleidsaccent immaterieel erfgoed. Samen met het Erfgoedhuis en de landelijke organisatie voor Immaterieel erfgoed inventariseert de provincie wat er in Zuid-Holland als eerste aandacht behoeft. Te denken valt aan streektaal en –geschiedenis, maar ook het molenaarschap, dat zelfs de Unesco-status heeft, kan verder onder de aandacht worden gebracht. Ook zijn er verbanden te leggen met Probiblio (veel bibliotheken hebben een collectie streektaal en -geschiedenis).
Erfgoedhuis heeft in haar werkplan hiervoor ruimte opgenomen. Verder worden er vooralsnog geen separate middelen gereserveerd.
Digitalisering van cultureel erfgoed
Veel erfgoedinstellingen ontberen de kennis, menskracht en financiële middelen om eigenstandig tot digitalisering van hun collecties over te gaan. Het themafonds digitalisering Erfgoedcollecties Zuid-Holland, ondergebracht bij het Prins Bernhard Cultuurfonds (PBCF), helpt hierbij o.a. door via cursussen de kennis bij de instellingen te vergroten. Daarnaast heeft de provincie een digitaal platform ingericht als onderdeel van de Canon van Nederland. Voor dit werk wordt € 0,1 mln per jaar gereserveerd. Hiervan is € 50.000 beschikbaar voor het themafonds bij PBCF, voor het steunpunt van erfgoedhuis € 35.000 en voor onderhoud en communicatie van de Canon € 15.000. De intentie van PBCF is om € 25.000 extra toe te voegen aan het themafonds.
Ondersteuning door Erfgoedhuis Zuid-Holland
Het Erfgoedhuis Zuid-Holland is een belangrijke maatschappelijke partner van de provincie. Activiteiten zijn onder andere ondersteuning bij erfgoedlijnen in Zuid-Holland, deskundigheidsbevordering van vrijwilligers en advisering van gemeenten over hun wettelijke erfgoedtaken bij de ontwikkeling van immaterieel erfgoed en bij het project voor digitalisering van erfgoed. Het Erfgoedhuis heeft in overleg met de provincie een ontwikkelplan opgesteld. Aan de uitvoering van dit plan wordt in 2020 en 2021 gewerkt. Het Erfgoedhuis heeft verzocht om indexering van de boekjaarsubsidie. Afhankelijk van de hoogte van de indexering kan bepaald worden welke activiteiten het Erfgoedhuis daarvoor gaat uitvoeren.
Toerisme
Naast een samenwerkende rol is de provincie van plan om concreet bij te dragen aan toeristische productontwikkeling. Bijvoorbeeld met fiets- en wandelvoorzieningen, agrotoerisme, bevordering waterrecreatie, aansluiting openbaar vervoer, erfgoed en natuur. Allemaal zo dat niet alleen de toerist maar ook de Zuid-Hollander daarvan profiteert. Wij hebben in de Begroting voor 2020 een bedrag opgenomen van € 0,3 mln voor deze productontwikkeling.
In 2020 stelt de provincie haar strategie toerisme vast, mede op basis van de input van onze gebiedspartners. Wij faciliteren de ‘landelijke data-alliantie toerisme’. Via de methode van het NBTC worden binnen de provincie ‘sfeergebieden’ onderscheiden die de identiteit van stad, streek of dorp weergeven en de basis vormen voor te nemen toeristische maatregelen.
Beleidsprestatie 4-3-2 Archeologische vondsten zichtbaar maken voor een breed publiek
Nieuw depot
De provincie heeft als wettelijke taak om alle vondstmateriaal uit de provincie te bewaren en te ontsluiten. Daarom wordt in Alphen aan den Rijn een depotruimte gehuurd. Het huidige depot zit echter propvol en is verouderd. Ook de publiekstentoonstelling van het Archeologiehuis voldoet niet meer aan de huidige maatstaven.
In 2020 wordt een verkenning uitgevoerd naar een nieuwe wijze om Archeologische vondsten onder de aandacht te brengen van het publiek. Ook wordt de bouw van een nieuw Archeologisch depot onderzocht, waarbij primair gekeken wordt naar een combinatie met het plan voor het Nationaal Scheepvaart Museum en de Limes visitorhub bij Park Archeon in Alphen aan den Rijn. Dit kan zo ook een publiekstrekker van formaat worden én een nationale entree naar de Limes, die voorgedragen is voor UNESCO-werelderfgoed. Er worden middelen vrijgemaakt voor de realisatie van een nieuw depot. Ook zullen voorbereidingskosten worden gemaakt.
Nationale Limes Samenwerking (NLS)
De provincie Zuid-Holland heeft samen met de provincies Utrecht en Gelderland en het Rijk de Limes voorgedragen voor nominatie tot werelderfgoed. De minister van OCW heeft samen met de 3 provincies en de Duitse deelstaten Nordrhein-Westfalen en Rheinland-Pfalz het dossier begin januari 2020 aangeboden aan Unesco in Parijs. Hiervoor zijn in de begroting jaarlijkse kosten opgenomen van € 0,2 mln. De nominatie wordt als zeer kansrijk gezien.
Publieksbereik archeologie
In de afgelopen bestuursperiode is een start gemaakt met het meer betrekken van publiek bij archeologie. De subsidieregeling Publieksbereik Archeologie, met een budget van circa € 0,3 mln, was een groot succes.
In het voorjaar van 2020 zal GS besluiten over het opnieuw in werking stellen van de subsidieregeling publieksbereik archeologie. Voor de uitvoering van de subsidieregeling wordt in 2020 € 0,3 mln opgenomen.
Ontstaan van Holland
In 2017 is samen met een aantal gemeenten gestart met het (publieks)programma ‘Ontstaan van Holland’, met als doel een breed publiek hiermee kennis te laten maken. Het project is gericht op de periode 1000-1300 waarin het polderlandschap, de steden, grenzen en zelfs de naam van Holland zijn ontstaan. De provincie heeft de ambitie het bewustzijn onder de inwoners van de ontstaansgeschiedenis en identiteit van ‘Holland’ te vergroten. In 2020 zal circa € 0,1 mln nodig zijn voor de verdere uitvoering ervan.
Nationale Archeologiedagen (NAD)
De provincie Zuid-Holland is één van de trotse ‘founding fathers’ van de Nationale Archeologie Dagen. Het zijn 3 dagen in het jaar waarop een groot publiek kennis kan maken met alle aspecten die de Nederlandse archeologie zo leuk maken. De Stichting Nationale Archeologiedagen voert de NAD uit. In 2020 wordt het voor de 6e maal georganiseerd. In 2020 ondersteunen we, net als voorgaande jaren, met € 15.000.
Beleidsprestatie 4-3-3 Versterken cultuurparticipatie en bibliotheken
Cultuurparticipatie
Cultuurparticipatie is primair een taak van gemeenten. Om gemeenten bij hun taak te helpen, betalen wij mee aan de Basisvoorziening cultuurparticipatie (bestaande uit Kunstgebouw, Jeugdtheaterhuis Zuid-Holland, Popunie en Stichting Educatieve Orkestprojecten). Ook wordt uit deze middelen bijgedragen aan het bevrijdingsfestival.
De provincie wil de basisvoorziening cultuurparticipatie in 2020 versterken. Het voornemen is de instellingen te indexeren voor loon- en prijscompensatie, als wordt aangetoond dat dit voor hun voortbestaan noodzakelijk is.
Daarnaast biedt het nieuwe Rijks cultuurbeleid 2021-2024 met diverse programma’s, onder andere een vervolg op Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK), kansen op cofinanciering. In de nieuwe periode 2021-2024 wordt dit programma voortgezet en uitgebreid van het basisonderwijs naar het Voorgezet Onderwijs en naar Buitenschoolse activiteiten. Hiervoor is vanuit het Rijk meer geld beschikbaar dan in de afgelopen periode, via de matchingsregeling. Verder start het Rijk een Programma Cultuurparticipatie om de toegankelijkheid van cultuur te vergroten voor moeilijk bereikbare groepen en de relatie te leggen met het sociaal domein. Ook andere subsidieregelingen vanuit het Rijk bieden mogelijkheden voor cofinanciering: via een proeftuin in de Krimpenerwaard kan de infrastructuur voor jeugdtheater worden versterkt, en er zijn impulsen bijvoorbeeld op het gebied van popmuziek en klassieke muziek. Om deze kansen niet te missen is in 2020 uitbreiding van formatie nodig bij de instellingen voor de voorbereiding en uitwerking van plannen. Met deze inzet is het mogelijk de culturele infrastructuur in het landelijk gebied te versterken en meer kinderen in aanraking te brengen met cultuur.
Voor 2020 is naast de structurele middelen hiervoor € 0,2 mln gereserveerd.
Regionaal Museum
Het Erfgoedhuis Zuid-Holland ondersteunt de provincie bij de voordracht van een regionaal museum in 2020 in het kader van de subsidieregeling specifiek cultuurbeleid van het Rijk.
Ondersteunen bibliotheken
De provincie wil haar taken uit de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen goed uitvoeren en vindt het belangrijk dat inwoners van Zuid-Holland zo goed en volledig mogelijk bediend worden in hun zoektocht naar kennis, informatie en cultuur. Bibliotheken leveren hieraan een belangrijke bijdrage. De provincie Zuid-Holland ondersteunt de openbare bibliotheken en het bibliothekennetwerk in Zuid-Holland door middel van een boekjaarsubsidie aan de Provinciale Ondersteuningsinstelling (POI) ProBiblio. POI’s zijn uit hoofde van de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen verantwoordelijk voor onder andere distributie van fysieke werken door middel van interbibliothecair leenverkeer en het samen met andere partijen ontwikkelen van innovaties voor lokale bibliotheken. De gesubsidieerde activiteiten van ProBiblio passen binnen het in 2017 ontwikkelde Toetsingskader provinciale ondersteuningsinstelling openbare bibliotheekvoorzieningen Zuid-Holland. De provincie heeft in 2016 de keuze gemaakt om vanaf 1 januari 2017 het opdrachtgeverschap aan ProBiblio te versterken en zelf een actievere rol te spelen in het bibliothekennetwerk. Door middel van het bibliothekenwerk wordt onder andere bijgedragen aan het tegengaan van laaggeletterdheid.